●SL ANIM∆L PL∆ΠΞT

 ✺ටොඩ්ෆිෂ් (toadfish) ටොඩ්ෆිෂ් කියන්නේ බැට්රචොයිඩයිෆෝම්ස් ගෝත්‍රයට අයත් බැට්රචොයිඩයිඩේ යන පවුලේ විශේෂ 80කින් පමණ සමන්විත මුහුදු පතුලේ ජීවත්වන මත්ස්‍ය විශේෂයක්. ඔවුන් ප්‍රධාන වශයෙන් උණුසුම් ජලය සහිත මුහුදේ සහ ඉඳහිට මිරිදිය ජලයේ දක්නට ලැබෙනවා. Tetractenos hamiltoni යන විද්‍යාත්මක නාමයෙන් හැඳින්වෙන මොවුන් common toadfish, common toado ලෙස ද හැඳින්වෙනවා. මොවුන් තරමක් පිළිකුල් සහගත හා භයානක පෙනුමකින් යුක්තයි.  මොවුන්ට පුළුල් හිසක් සහ විශාල මුඛයක් හිමිව ඇති අතර මුඛය වටා සමක් තිබෙනවා. ටෝඩ්ෆිෂ් පුළුල්, පැතලි හිස් සහ ශක්තිමත් දත් සහිත විශාල මුඛ තිබෙන බරැති මසුන්. ඔවුන් උපරිම වශයෙන් සෙන්ටිමීටර 40 (අඟල් 16) දක්වා වර්ධනය වන අතර කුඩා ප්‍රමාණයන්ගෙන් යුක්ත වනවා. ඒ වගේම මෙම මත්ස්‍යයින්ට වෙනත් මුහුදු ජිවින්ට ඇසෙන ලෙස රළු ශබ්ද නිපදවිය හැකියි. සමහර ටොඩ්ෆිෂ්ලාගේ දෙපැත්තේ හා බඩේ සැහැල්ලු අවයව ඇති අතර ඒවායේ වරල් සහ විෂ සහිත කොඳු ඇට පිහිටා තිබෙනවා. ටෝඩ්ෆිෂ්ගේ විෂ මිනිසා දන්නා ඉතා භයානක විෂ වලින් එකක් වන අතර එය black-widow spider මකුළුවන්ගේ විෂ මෙන් 100 ගුණයක් මාරාන්තික වනවා. මෙම මසුන්ගේ විෂ සඳහා මෙතෙක් ඖෂධය

✺ලොව කුඩාම කටුස්සා මෙතෙක් සොයා ගෙන ඇති ලොව කුඩාම කටුස්සා මැඩගස්කරයේ ජනයා නොමැති වැසි වනාන්තර ප‍්‍රදේශයකින් සොයා ගැනීමට සමත් වී ඇති අතර ඔවුන් nano chemeleon ලෙස නම් කර තිබෙනවා. ගැහැණු කටුස්සෙකුගේ මුළු දිග මි.මි 29 වන අතර පිරිමි කටුස්සෙකුගේ මුළු දිග මි.මි 22කි. එනම් පිරිමි සතුන් ගැහැණු සතුන්ට වඩා කුඩායි. මියුනිච් හි බැවේරියානු ප්‍රාන්ත සත්ව විද්‍යා එකතුවට අනුව දන්නා උරග විශේෂ 11,500 ක් අතරින් කුඩාම විශේෂය වේ.  සාමාන්‍යයෙන් කටුස්සන් කැමිලියන් (Chameleaon) යන ගෝත්‍රයට අයත් වන අතර මෙම විශේෂය සොයා ගැනීමේ දී තවත් විශේෂ හතරක් පමණ සොයා ගැනීමට හැකි වී තිබෙනවා. මෙම විශේෂ හතර පොදුවේ බෲකේසියා ගණයට (Brookesia) අයත් වන්නන්. ඔවුන් ලීෆ් කැමිලියෝන් (Leaf Chameleons) යන නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබයි. කැමිලියන්ස් ස්වභාවයෙන්ම කුඩා කටුස්සන් ය. ප‍්‍රමාණය හිසේ සිට වලිගය තෙක් අඟලකට වඩා දිග නැත. ස්වභාවයෙන්ම කැමිලියන්ස් පරිසරයට අනුවර්තනය වීම සඳහා සිරුරේ පාට වෙනස් කර තබා ගැනීමේ සත්ව කාණ්ඩ අතරින් ප‍්‍රසිද්ධියක් ලබා සිටියත් මෙම සොයාගත් කුඩා කටුසු විශේෂයට තම සිරුරේ පාට වෙනස් කර ගැනීමට හැකියාවක් නොමැති අතර මෙම ලක්‍ෂණය පර්යේෂ

✺ටු ආටරා (tuatara) ටු ආටරා කියන්නේ නවසීලන්තයට ආවේණික උරගයින් විශේෂයක්. ඔවුන්ගේ නම māori නම් භාෂාවෙන් උපුටාගෙන ඇති අතර නමේ ඉංග්‍රීසි තේරුම “peaks on the back” යන්නයි.  මීට වසර මිලියන 200 කට පමණ පෙර විසූ රයින්චොසෙෆලියා නම් ගෝත්‍රයට අයත් වර්තමානයේ ජීවත්වන එකම සාමාජිකයා තමයි ටු ආටරා. මීට වසර මිලියන 60 කට පෙර ක්‍රිටේසියස් යුගය අග භාගයේදී එම ගෝත්‍රයේ අනෙකුත් සියලුම සාමාජිකයන් වඳ වී ගොස් තිබෙනවා. ඔවුන් කටුස්සන් හා සමාන වුවද, කටුස්සන් නොවේ. කටුස්සන්ට මෙන් ටු ආටරාට බාහිර කන් නැහැ. ඒවගේම ඔවුන් නිශාචර සත්ත්ව කොට්ටාසයක්. ඔවුන් සිසිල් කාලගුණය භුක්ති විඳිමට බොහෝ කැමතියි. මේ ආදී බොහෝ කාරණා නිසා මොවුන් කටුස්සන් නොවෙයි. ටු ආටරාට 5°C ට වඩා අඩු උෂ්ණත්ව වලදීත් සක්‍රීයව සිටීමට පුළුවන්. මොවුන් කොහොමත් ශීත කාලගුණයට කැමති උරගයන්. වෙරළබඩ වනාන්තර සහ එළිමහන් ස්ථාන වල ටු ආටරා වාසය කරනවා. මොවුන් කුරුළු බෙන ද වාසය කිරීමට යොදා ගන්නවා. නැතිනම් වාසයට කුහරයක් තමන්ම සාදා ගන්නවා. මොවුන් තමන්ගේ වාසස්ථාන cushier waters, petrel වැනි මුහුදු පක්ෂීන් සමග ද හුවමාරු කරගැනීම සිදුකරනවා. ටු ආටරාලාගේ ජනගහනය දැන් දූපත් 35 ක පමණ දක්නට

 ✺යෝධ ජෙලිෆිෂ්/Lion's mane jellyfish යෝධ ජෙලිෆිෂ්, ආක්ටික් රතු ජෙලිෆිෂ් හා hair jellyfish ලෙසද හැඳින්වෙන lion's mane jellyfish කියන්නේ විශාලතම ජෙලිෆිෂ් විශේෂයක්‌. උගේ සීනුවක් වැනි ආවරණය මීටර් 2.5ක් පමණ දිගක් විය හැකි අතර, පළල අඩි 8ක්‌ පමණ වීමට පුළුවන්. මොවුන්ට ග්‍රාහිකා 1,200ක්‌ පමණ ඇති අතර ඒවාගේ දිග මීටර් 30 කට වඩා වැඩිවීමට පුළුවන්. ඒ කියන්නේ ඒ ප්‍රමාණය නිල් තල්මසෙකුගේ දිගට සමානයි. Cyanea capillata යන විද්‍යාත්මක නාමයෙන් හඳුන්වන මොවුන් ආක්ටික්, උතුරු අත්ලාන්තික් සහ උතුරු පැසිෆික් සාගරවල සීතල ජලයේ පැතිරිලා සිටිනවා. මොවුන්ගේ සෑම ග්‍රාහිකාවක්ම "නෙමොසිස්ට්" නමින් හැඳින්වෙන විශාල සෛල වගයකින් පිරී තිබෙනවා.   මුන්ගේ ප්‍රමාණය ඉතා විශාල වුවත්, යෝධ ජෙලිෆිෂ් එතරම් භයානක නැහැ. නමුත් කලාතුරකින් මාරාන්තික වීමට ඉඩ තිබෙනවා. යෝධ ජෙලිෆිෂ්ට ඔවුන්ගේ ග්‍රාහිකා වල ඇති දංෂක කෝෂ්ට මගින් වේදනාකාරී දෂ්ටනයක් ලබාදෙන්න පුළුවන්. නමුත් එය සාමාන්‍යයෙන් මාරාන්තික වෙන්නේ නෑ. වෙරළ ජීවිතාරක්ෂකයන් බොහෝ විට ජෙලිෆිෂ් ස්ටිං කට්ටල ළඟ තබාගෙන සිටින අතර සාමාන්‍යයෙන් යෝධ ජෙලිෆිෂ්ගේ දෂ්ට කිරීම් වලට ප්‍රතිකාර කළ

➦අං සහිත පොළඟන් (horned vipers) අං සහිත පොළඟුන් කියන්නේ උතුරු අප්‍රිකාවේ කාන්තාරවල සහ නැගෙනහිර අරාබිය සහ ඉරානය හරහා හමුවන කුඩා, විෂ සහිත පොළඟුන් වර්ගයක්‌. විද්‍යාත්මක ව එම පොළගුන්ගේ ගණය cerastes ලෙස හඳුන්වනවා. විශේෂ තුනක් දැනට "ITIS" විසින් හඳුනාගෙන ඇති අතර මෑතකදී විස්තර කරන ලද අතිරේක විශේෂයක් උරග දත්ත ගබඩාව විසින් සොයාගෙන තිබෙනවා. මෙම අං සහිත පොලගුන්ගේ සාමාන්‍ය දිග වන්නේ අඟල් 12 සිට 24 දක්වා ප්‍රමාණයක්. නමුත් අඟල් 33 දක්වා ළඟා වීමට හැකියාව තිබෙනවා.  මෙම අං සහිත පොළඟුන්ට සාමාන්‍යයෙන් මාරාන්තික නොවන නමුත් බරපතල ප්‍රතිවිපාක ගෙන දිය හැකි දෂ්ට කිරීම් සිදුකිරීමට පුළුවන්. ඔක්ස්ෆර්ඩ් ජර්නල් ඔෆ් මෙඩිසින් සඟරාවේ පළ වූ වාර්තාවකට අනුව මෙම පොළඟුන්ට විෂ වර්ග 13 කට වඩා තිබෙනවා. මොවුන් විෂ සහිත සර්පයන් නිසා මිනිසුන් සමඟ සමහර අන්තර්ක්‍රියා භයානක බව ඔප්පු කළ හැකියි. කෙසේ වෙතත්, අං සහිත පොළඟන්ගේ වාසභූමියේ සතුරු තත්වයන් හේතුවෙන් මෙම ජීවීන් සමඟ මානව අන්තර්ක්‍රියා තරමක් දුර්ලභ වන අතර බොහෝ දෂ්ට කිරීම් මාරාන්තික නැත. මෙම අං සහිත පොළඟුන් අනෙකුත් විශේෂයන් මෙන්ම මාංශ භක්ෂකයන්. කාන්තාර ආශ්‍රිතව වෙසෙන න

✺ෆින් වේල් (වරල් තල්මසුන්)  නිල් තල්මසුනට පමණක් විශාලත්වයෙන් දෙවනි වන ෆින් තල්මසේකුගෙ ශරීර ප්‍රමාණය ඉතා විශාලයි. ෆින් තල්මසුන් ගැඹුරු සාගර කලාප බොහෝමයක දැකගන්න පුළුවන්. මොවුන්ගෙ උප විශේෂ ත්‍රිත්වයක් හඳුනගෙන තිබෙනවා. මොවුන්ගෙ විශේෂත්වයක් තමයි අසමමිතික වර්ණ රටා (asymmetrically colored) දක්වන පෘෂ්ඨවංශික සතුන් අතලොස්ස අතරින් එක් සත්ව කාණ්ඩයක් වීම. සිරුරේ වම් අර්ධය සහ දකුණු අර්ධයේ වර්ණ රටාවල මේ වෙනස දකින්න පුළුවන්. සාගර ජීව විද්‍යාඥයන් ⁣ෆින් වේල් විශේෂයේ එක් එක් සත්වයන් වෙන වෙනම හඳුනා ගැනීම සඳහා මේ අසමමිතික වර්ණ රටාවේ දකුණු අර්ධයේ වර්ණ රටාව උපයෝගි කරගන්නවා. ෆින් තල්මසුන්ට අවුරුදු 90ක්‌ තරම් දිගු ආයු කාලයක් හිමිව තිබෙනවා. ඔවුන් අවුරුදු 25 දී පමණ ශාරීරික පරිණතභාවයට පත්වන අතර ඔවුන්ගේ උපරිම ආයු කාලය අවුරුදු 90 ක් පමණ වෙනවා.  ෆින් වේල් හුරුල්ලන් වැනි කුඩා මාළු සහ දැල්ලන් ආහාරයට ගන්නවා. ඔවුන් තමන්ගේ මුඛය පළල් කරගෙන එක්වරකට දැල්ලන් විශාල ප්‍රමාණයක් ආහාරයට ගන්නවා. ෆින් තල්මසෙකු දිනකට ගන්නා ආහාර ප්‍රමාණය ටොන් 2කට අධිකයි.  ෆින් වේල්ගේ සිරුර දිගු හා සිනිඳු වන අතර දුඹුරු පැහැයට හුරු අළු පැහැයක් ගන්නවා